HİZMET SÜRESİ HESAPLAMA

İş hukukunda alacakların belirsiz olmasının başlıca nedenlerinden biri hizmet süresidir.

İşveren zaman zaman hizmet süresini hiç bildirmemekte veya eksik bildirmektedir. Kayıtların düzgün tutulmamasından kaynaklı hizmet süreleri net olarak hesaplanamamaktadır.İşçiler sigorta yapılmadan dahi çalıştırılabildiğini bilmekteyiz. Bu nedenle sigorta bildirimi yapılmamış olsa dahi hizmet tespiti yapılmasına gerek olmadan alacaklar yönünden yargılama yapılmalıdır. Lakin işçi hizmet tespiti davasını açmış ise bu davanın öncelikle sonuçlanması beklenmelidir.

Hizmet tespitlerinde ise tanıklar önemlidir. Tanıkların aynı dönemde çalışmış sigortalı kişilerden seçilmesi de önemlidir. Aksi halde dinlenen tanıklara genellikle itibar edilmemektedir.

Çalışmanın kesintili mi olduğu kesintisiz mi olduğu yine sigortalı çalışanların tanıklıkları ile ispatlanabilmektedir.Akrabaların, komşuların, arkadaşların tanıklıklarına ise biraz mesafeli yaklaşılmalı yan deliller ile ispatlanması beklenilmelidir.

Hizmet Süresi ;

1- Kamu düzenine ilişkindir, re’sen dikkate alınması gerekmektedir.

2-İşe giriş bildirgesini işveren tek taraflı işlem ile gerçekleşir. Ancak işçi için bağlayıcılığı imzanın olmasına bağlıdır.

3-Aralıklı çalışmalarda işyeri kayıtları ile ödemelere bakılmalıdır. Yazılı olarak ispat edilemeyen deliller için tanık dinlenir.  İş Kanununa göre aralıksız çalışıldığı sürelerin toplamı esas alınması gerekmektedir. Kıdem tazminatının hesaplanmasında da bu süreler dikkate alınmaktadır.

4- Hizmet süresi hesaplanırken askerlikte geçen süreler dışlanması gerekmektedir.

5- Geçici işçilik dönemi 4857 SK’ya tabi olmadığından kıdem süresinde dikkate alınmaz.

6- Askıda geçen süreler kıdem ve ihbarda hesaba alınmaz.

7-Mevsimlik çalışmada askıda geçen sürede hesaplamaya dikkate alınmamalıdır.

8-Vizeli çalışanlarında askı süreleri dışlanmaktadır.

9- Askerlik dönemi dışlanmalıdır.

10- Geçici işçilik dönemi hizmete dahil edilmemelidir.

11-Çıraklıkta geçen dönem iş sözleşmesine dayanmadığından kıdem süresine eklenmez.

12-Eylemli çalışma esastır.

İşçi bir işverende çalıştığı sürede sigortası başka işveren ismi adı altında sigorta kaydı görünmektedir. Sigorta kaydının muvazaalı olarak başka işveren üzerinden gösterilmiş olması halinde dahi asıl işverenin sorumluluğu ortadan kalkmaz.

SGK kayıtlarında farklı yerlerde çalışma görünse de şirketler arasındaki bağ ortaya konulmadan kesintisiz çalışma olup olmadığı belirlenemez. Bağ kurulması gerekmektedir .

Tutuklulukta geçen süreler hizmet bedelinde dikkate alınmamaktadır. Ücretsiz izin ve doğum izinlerinde hizmet süresi içerisinde hesaplanmaz.

Aynı işverene bağlı farklı yerlerde çalışmada hizmet süreleri birleştirilir. Ancak işveren yanında çalıştıktan sonra asıl işverene bağlı alt işveren yanında çalışmaya başlarsa aynı işyeri olma unsuru ortadan kalkar.

Kamu işyerlerinde çalışanların ise sürelerin birleştirilmesinde kıdem tazminatını ödeyen son işverenin kamu kuruluşu olması gerekmektedir.

İstifa edilerek ayrılma da önceki süreler hesaba katılmamaktadır. İşverence feshedilmiş ise de o zaman yine süreler birleştirilmemektedir.

Aralıklı çatışmada işyeri kayıtları, ödemelerin nasıl yapıldığı önemlidir.

T.C. YARGITAY 22. Hukuk Dairesi Esas No: 2012/11634 Karar No: 2013/1444 Karar Tarihi: 31.01.2013 YARGITAY KARARI

“Dosya kapsamı itibariyle mevcut deliller davacının çalışmasının kesintisiz olduğunun kabul edilmesine elverişli bulunmamıştır. Bu sebeple mahkemece davacı isticvap edilerek 01.02.1998 tarihinden önceki süre içerisinde kayıtlara geçmemiş olan çalışması bulunup bulunmadığı, varsa kayıt dışı kalmasının sebepleri sorulup, bu husustaki beyanı tespit edilmeli, davacının askerliğini hangi tarihler arasında yaptığının saptanması bakımından, askere sevk ve terhis tarihlerinin ilgili askerlik şubesinden sorularak belgelenmeli ve bundan sonra tüm deliller bir değerlendirmeye tabi tutularak oluşacak sonuca göre, icap ettiği takdirde davacının talep ettiği alacaklarının yeniden hesaplanması yönünde bilirkişiden ek rapor alınarak sonuca gidilmesi gerekirken bu yönler gözetilmeden eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulması hatalı olup bu husus bozmayı gerektirmiştir.”

T.C. YARGITAY 9. Hukuk Dairesi Esas No: 2007/22610 Karar No: 2008/17905 Karar Tarihi: 27.07.2008

Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 11.8.1993-30.08.2004 tarihleri arasında, aralıksız 11 yıl 20 gün çalıştığı kabul edilerek hesaplamalar yapılmıştır. Dosya içerisinde mevcut 4 aylık sigorta primleri dönem bordroları ve hizmet döküm cetvelinde ise yıllık 360 günün altında prim ödeme gün sayılarının bulunduğu görülmektedir. Davalı taraf SSK kayıtlarına itibar edilmesi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece bu yönde bir araştırma yoluna gidilmemiştir. Taraf tanıkları çağrılarak davacının çalışma şekli fasılalı çalışıp çalışmadığı hususları sorulmalı, her iki taraftan bu konuda ki delillerini ibraz etmeleri istenmeli davacının çalışmaları dosyadaki tüm delillerle birlikte değerlendirilerek hiç bir tereddüte yer bırakmayacak şekilde hizmet süresi tespit edilmelidir.

T.C. YARGITAY 9. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/34904 Karar No: 2015/2416 Karar Tarihi: 27.01.2015

Somut olayda, davacının davalı işyerinde teknisyen olarak çalıştığı, 30.4.2002 ve 21.8.2003 tarihleri arasında askerlik yaptığı… kaydı ve askerlik şubesi yazılarından anlaşılmaktadır. Bu durumda Sdavacının hizmet süresinin … kaydı dikkate alınarak ve askerde bulunduğu süre dışlanarak hesaplanması gerekirken tüm süre kesintisiz çalışmış gibi hesap yapılması hatalıdır.

T.C. YARGITAY 22. Hukuk Dairesi Esas No: 2017/7198 Karar No: 2017/16642 Karar Tarihi: 07.07.2017 YARGITAY KARARI

Dosyada bulunan 4/C Hizmet sözleşmelerinde davacının 23.03.2007-30.04.2007 , 01.05.2007- 31.05.2007, 01.01.2010-10.01.2010 tarihleri arasında geçici personel olarak çalıştığı anlaşılmıştır. Davacıya ait 4/C sözleşmeleri bulunan bu sürelerin gerek kıdem tazminatına esas süreden ve gerekse işçilik alacakları hesabına esas alınan süreden dışlanması gerekmektedir.

T.C. YARGITAY 9. Hukuk Dairesi Esas No: 2008/35416 Karar No: 2010/29106 Karar Tarihi: 14.10.2010

Somut olayda; toplanan deliller ve mahkemece yapılan araştırma, uyuşmazlığı çözümleme konusunda yeterli değildir. Davalıya ait işyerine ilişkin olarak esnaf odası kaydı, gayrisıhhi müessese kaydı, karakol kaydı, v.s. getirtilerek incelenmelidir. Yine SSK sicil dosyası getirtilip tüm dosya kapsamına göre bir değerlendirme yapılarak belirlenecek çalışma olgusuna göre karar verilmesi gerekir. Davalının davacı nezdinde çalıştığını iddia ettiği süreye ilişkin olarak başka bir işverene ilişkin sigorta kaydı görünmektedir. Dairemiz ilkesel olarak eylemli çalışılan işvereni esas almaktadır. Başka bir anlatımla sigorta kayıtlarının muvazaalı olarak başka bir işveren üzerinde gösterilmesi gerçek işverenin hukuki durumunu ortadan kaldırmaz. Öte yandan kayıtların aynı işverene ait diğer bir işverene ait diğer bir işyeri için olması da mümkündür. O halde mahkemece yapılacak iş söz konusu döneme ilişkin çalışması kuşkuya yer vermeyecek şekilde ve tanık beyanlarıyla belirlenerek sonuca gidilmelidir. Açıklanan nedenle davacının davalı işveren yanındaki çalışma süresinin kesin olarak belirlenip sonuca gidilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

T.C. YARGITAY 7. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/260 Karar No: 2014/4684 Karar Tarihi: 26.02.2014

Davacı 08.03.1996 tarihinde işe girdiğini, iddia etmiş, bu husus davacı tanıkları tarafından doğrulanmıştır. Ancak davacının 01.09.1984 doğumlu olduğu dikkate alındığında bu iddia ettiği tarihte yaşı 12nin altındadır. Dolayısı ile bu tarihteki çalışması o dönemde yürürlükte bulunan 1475 sayılıYasa kapsamında bir çalışma olarak kabul edilemez. Davacı o dönemde olsa olsa çırak olarak çalıştırılmıştır.

Web sitesi içerisindeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Avukat Derin Özşeker ‘e ve  Avukat Sevin Özşeker Karabudak’a aittir. Bu web sitesindeki makale ve içeriklerin izinsiz olarak başka sev sitelerinde paylaşılması ve kullanılması halinde  hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Yazılar bilgi vermek amacı ile paylaşılmakta olup konu ile ilgili  avukattan ofisinden danışmanlık alınması gerekmektedir. Her konu kendi içerisinde farklıdır. Ayrıntılı bilgi için 0530 434 48 48 – 0536 930 52 60