KİRACININ KAÇAK ELEKTRİK KULLANIMI
Kira sözleşmesi ile kiralanan taşınmazın kullanımı kiracıya bırakılmıştır. Kiracı kira sözleşmesi uyarınca kiralananı sözleşmede anlaşılan kaidelere uymak koşulu ile sözleşme süresi boyunca uymakla mükelleftir. Kiralanan taşınmazı özenle ve titizlikle kullanmalı ve kiraya verene gelebilecek her türlü zararlardan kiraya vereni haberdar etmelidir. Peki kiracı kira sözleşmesi ile kiraladığı taşınmaza ait elektrik sayacına müdehale eder, kaçak elektrik kullanır ise kaçak elektrik kullanımından kaynaklı zararı ve cezayı kim öder? Kiraya veren kaçak elektrik cezasını ödemek zorunda kalır mı? Bu yazımızda bu sorulara cevap vermeye çalışacağız.
1- KAÇAK ELEKTRİK KULLANIMININ HUKUKİ KARŞILIĞI NEDİR?
Kaçak elektrik kullanımı bir haksız fiil oluşturur. TBK 49 da düzenlenen haksız fiil, kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlü olacağını düzenlemiştir. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı olmasa dahi, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasıtlı olarak zarar veren de bu zararı gidermekle sorumlu tutulmuştur. Kiracı kendiyi kusuruyla, hukuka aykırı olarak kiraya vereni zarara uğratmış olmaktadır. Bu nedenle kaçak elektrik kullanımının hukuki karşılığı haksız fiildir.
T.C. YARGITAY 4. Hukuk Dairesi Esas No: 2001/4930 Karar No: 2001/8884 Karar Tarihi: 02.10.2001“…Kaçak elektrik kullanılması olayı niteliği itibariyle haksız eylem olup, zarar miktarının belirlenmesi önceden mümkün değildir. Ancak yargılama sonucunda tazminat miktarı belirlenebilir. Bundan dolayı da icra takibine konu edilen alacak likit olmadığından İİK.nun 67. maddesi gereğince inkar tazminatına hükmolunamaz. Mahkemece inkar tazminatına karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir….”
T.C. YARGITAY 4. Hukuk Dairesi Esas No: 2002/116000 Karar No: 2003/1489 Karar Tarihi: 17.02.2003“…İcra dosyasında, reeskont faizi yürütülmesi istenerek takip yapıldığı anlaşılmaktadır. Uyuşmazlığın haksız eylem niteliğinde bulunması ve davalının tacir sıfatını haiz olmadığı gözetilerek yasal faiz yürütülmek suretiyle itirazın iptaline karar verilmesi gerekirken reeskont faiziyle sorumlu olacak şekilde davalı itirazının iptaline karar verilmiş olması da ayrıca bozmayı gerektirmiştir….”
2– KAÇAK ELEKTRİK KULLANIMINDAN KİMLER SORUMLUDUR?
Her ne kadar aboneliğini iptal ettirmediği sürece normal kullanım bedelinden fiili kullanıcıyla birlikte abone de sorumlu ise de, haksız fiil niteliğinde olan kaçak elektrik kullanımından dolayı abonenin sorumluluğundan söz edilemez.
Durum ve şartlara göre kaçak elektrik kullanımından sorumlu olanlar değişmektedir. Bir apartmanda oturuyorsanız durum farklı, taşınmazınızda kiracı oturuyorsa farklı durumlarla karşılaşabilirsiniz. Örnek vererek ifade edersek;
T.C. YARGITAY 4. Hukuk Dairesi Esas No: 2000/6251 Karar No: 2000/6544 Karar Tarihi: 03.07.2000“…Davaya konu edilen elektrik alacağının davalının da oturduğu apartmanın merdiven ortak kullanımından kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Şu durumda bu bedelin yerde oturan tüm sakinlerin borcu olduğu kabul edilmek gerekir. Bu nedenle de davalının payı oranında sorumlu tutulması gerekirken zararın tamamından sorumlu tutulması doğru olmadığı gibi zarar ancak yargılama sonucu anlaşılabileceğinden icra inkar tazminatına hükmedilmesi de İcra İflas Kanununun 67. maddesine aykırıdır. Anılan yönlerin gözetilmemesi usul ve yasaya aykırı olduğundan kararın bozulması gerekmiştir. 3- Davacının diğer temyiz itirazına gelince; bedeli istenen elektriğin kullanım süresi belli olduğu halde sadece zamlı tarife uygulanan süre ile ilgili bedele hükmedilip kalan süre için tazminat verilmemesi de doğru değildir…”
Kaçak elektrik kullanımının ne şekilde gerçekleştiğinin davacı ispat etmesi ve tutanağa geçirilmesi gerekmektedir aksi halde kaçak elektrik bedeli talep edilemez. T.C. YARGITAY 4. Hukuk Dairesi Esas No: 2004/16353 Karar No: 2005/13645 Karar Tarihi: 15.12.2005“…Davacının kaçak elektrik kullanımını hangi yöntemi kullanarak gerçekleştirdiği 21.11.2000 günü düzenlenen tutanakta belli olmadığından, kaçak elektrik kullandığı kabul edilerek davacı hakkında cezalı elektrik tüketim bedeli tahakkuk ettirilmesi doğru değildir. Yukarıda açıklanan Yönetim Kurulu Kararı gereğince davalı, normal tüketim bedeli isteyebilirse de kaçak kullanım bedelini isteyemez. Mahkemece yapılacak iş; davacı hakkında tahakkuk ettirilen alacak miktarı içinde normal kullanım ve kaçak kullanım bedeli bulunduğu gözetilerek, kaçak kullanım miktarı belirlenip bu miktar üzerinden istemi kabul etmekten ibaret olduğu halde istemin tümden reddedilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir….”
T.C. YARGITAY 7. Hukuk Dairesi Esas No: 2012/4742 Karar No: 2013/11103 Karar Tarihi: 13.06.2013“…Her ne kadar aboneliğini iptal ettirmediği sürece normal kullanım bedelinden fiili kullanıcıyla birlikte abone de sorumlu ise de, haksız fiil niteliğinde olan kaçak elektrik kullanımından dolayı abonenin sorumluluğundan söz edilemez. Hal böyle olunca, davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekir. Anılan yön gözetilmeden davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. (2004 S. K. m. 72)…”
YARGITAY 13. Hukuk Dairesi Esas No: 2007/10958 Karar No: 2008/306 Karar Tarihi: 16.01.2008“…Davalı, davacının kaçak elektrik kullandığından bahisle davacı hakkında icra takibi yapmış, davacı ise, adına olan abone sözleşmesini iptal ettirmeden, aboneliğin tesis edildiği taşınmazı 01.10.2001 ile 26.11.2005 tarihleri arasında kiraya verdiğini ve kaçak elektrik kullanmadığını belirterek kaçak elektrik bedelinden sorumlu olmadığının tespiti için eldeki davayı açmıştır. Bu iddiasını doğrulamak için de kira sözleşmelerini dosyaya ibraz etmiştir. Kaçak elektrik kullanma haksız fiil olup, sonuçlarından haksız fiili işleyen kişi sorumludur. Her ne kadar abone, aboneliğin tesis edildiği taşınmazını kiraya verirken iptal ettirmediği abone sözleşmesinin yürürlükte olduğu süre içinde taşınmazda oturanların kullandığı elektrik bedelinden sorumlu ise de, haksız fiil niteliğinde olan kaçak elektrik kullanımından dolayı sorumlu değildir. Davalının, kaçak elektrik kullanıldığına dair dosyaya sunduğu 25.01.2005 tarihli tutanakta ticarethanenin Ö… İnşaat tarafından büro olarak kullanıldığının yazıldığı, başkaca kaçak kullananın kim olduğunu belirleyecek bir bilginin bulunmadığı, celp edilen Ticaret Sicil Memurluğu yazısından da davacının bu şirket ile ilgisinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Öyle olunca davacının kiraya verdiği mecurda kiracı şirketin kaçak elektriği kullandığı anlaşılmaktadır. Kaçak elektriği davacının kullandığı kanıtlanamadığına göre davanın kabulüne karar verilmesi gerekir. Mahkemece aksi düşüncelerle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir…”
T.C. YARGITAY 4. Hukuk Dairesi Esas No: 2005/7311 Karar No: 2005/1102 Karar Tarihi: 10.02.2005“…Davalı kaçak elektrik alınan dükkanın kiracısıdır. Kaçak elektrik bu bölümden alınıp üçüncü kişinin kullanımında olan mermer atölyesinde kullanılmıştır. Kaçak elektriğin davalının kiracısı olduğu bölümden alınmasında davalının izni olmayabilir. Ancak, kendi kullanımına bırakılmış yerde başkasının haksız eylemi ile bu bağlamda davacı kuruma zarar verilmesinde davalının da en azından özensiz davrandığının kabulü ve dolayısı ile davalının sorumluluğu yönünden karar vermek gerekir. (2004 S. K. m. 67)… “
3- MÜHÜRÜ BOZARSAM NE OLUR?
T.C. YARGITAY 13. Hukuk Dairesi Esas No: 1995/10035 Karar No: 1995/10515 Karar Tarihi: 28.11.1995
“….3.10.1990 gün ve 20654 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Elektrik Tarifeleri Yönetmenliği’nin 46. maddesi hükmü uyarınca sayaç değiştirme tutanağında tespit edilmiş bulunan, mühür kırma işlemi, kaçak elektrik kullanma anlamında kabul edilmiştir. Bu durumda davacının borcunun anılan hükme göre tespit edilmesi zorunludur. Davalı idare de, aynı hüküm uyarınca borcu tespit etmiş bulunduğuna göre yapılan işlemde kanuna aykırı bir yön bulunmamaktadır….”
4- DAVADAN ÖNCE KAÇAK ELEKTRİK ZARARINI ÖDERSEM NE OLUR?
T.C. YARGITAY 4. Ceza Dairesi Esas No: 2002/6575 Karar No: 2002/8220 Karar Tarihi: 08.05.2002“…Ancak, sanığın kaçak olarak kullanılan elektrik ücretini ödediğine ilişkin savunması ve dosya içerisinde bulunan 31.9.1999 tarihli tahsilat bildirimi başlıklı belge içeriği karşısında, kamu davası açılmadan önce katılan kurumun zararının ödenip ödenmediği araştırılarak TCY. nın 523.maddesinin uygulama yeri bulunup bulunmadığının tartışılması gerektiğinin gözetilmemesi,…”
Web sitesi içerisindeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Avukat Sevin Özşeker Karabudak’a ve Av. Derin Özşeker ‘e aittir. Web Sitesi içerisinde paylaştığımız genel hukuki bilgiler ve yargıtay kararlarının kullanılması halinde oluşabilecek mağduriyetlerden tarafımız hiçbir sorumluluk almamaktadır. Bu web sitesindeki makale ve içeriklerin izinsiz olarak başka sev sitelerinde paylaşılması ve kullanılması halinde cezai işlem yapılacaktır. Yazılar bilgi vermek amacı ile paylaşılmakta olup konu ile ilgili avukattan ofisinden danışmanlık alınması gerekmektedir. Her konu kendi içerisinde farklıdır. Yazıların kullanılmasından kaynaklı mağduriyetten tarafımız sorumluluk almamaktadır. Hukuk büromuz Bodrum’da görev yapmaktadır. Genellikle Bodrum’daki uyuşmazlıklarla ilgili davalara bakılmaktadır. Bodrum Avukatları olarak Muğla Barosuna bağlı avukatlarız. Ayrıntılı bilgi için 0530 434 48 48 – 0536 930 52 60
