YEMİN

HMK MADDE 227 

(1) Uyuşmazlık konusu vakıanın ispatı için yeminden başka delili olduğunu beyan etmiş olan taraf dahi yemin teklif edebilir.

(2) Yemin teklif olunan kimse, yemini edaya hazır olduğunu bildirdikten sonra, diğer taraf teklifinden vazgeçerek başka bir delile dayanamaz ve yeni bir delil de gösteremez.

Bir vakıanın doğru olup olmadığı hakkında “namus, şerefi ve kutsal saydığı bütün inancı ve değerleri” üzerine beyanda bulunmasıdır.

Yemin teklifi ispat yükü kendisine düşen ancak ispat edemeyen taraf diğer tarafa teklif eder. İspat yükü kendisinde olmayan taraf yemin teklif ederse, karşı taraf yemin etse dahi geçerli olmaz. Kesin delil teşkil etmez.

İddiasını başka delillerle ispat etmiş olan tarafın yemin teklif etmesine gerek yoktur. Kendisine ispat yükü düşen VEKİL, teklif etmesi yemin teklifini kabul etmesi, yemini iade edebilmesi için ÖZEL yetki olması gerekmektedir.

Mecburi dava arkadaşlığında tüm arkadaşların hepsi yemin teklif etmesi gerekmektedir. İhtiyari dava arkadaşlığında ayrı ayrı yalnız başına karşı tarafa yemin teklif edebilir. Feri müdahil yalnız başına yemin teklif edemez. Islahtan önce bildirmiş olması koşuluyla ıslah geçersiz sayılmaz. Tahkikat karşı tarafın yokluğunda yapılıyor olsa dahi, kendisine yemin teklif eder. Karşı tarafa yemin davetiyesi gönderilir. Yemin için gelen taraf , yemini kabul veya iade ile yetinebileceği gibi, başka defi ileri sürebilir.

Uyuşmazlık konusu vakıaların ispatı için yeminden başka delili olduğunu beyan etmiş olan taraf dahi yemin teklif edilir. Diğer delillerle birlikte yemin teklifine bulunan taraf bununla diğer delillerden vazgeçerek yemin delile dayanmış kılınmaz.

Kendisine yemin teklif etme hakkı hatırlatan taraf, bunun üzerine karşı tarafa yemin teklif ederse, üç şekilde hareket edebilir.

Yemin edebilir.

Yeminden kaçınabilir

Yemini iade eder.

Yemin teklif edene karşı tarafın kendisinde kaynaklanan bir vakıa olması gerekir. Davalıdan kaynaklı olmalıdır..  Hukuki sebepler yemin konusu olmaz. Hakim hukuki sebepleri kendiliğinden desen araştırması gerekmektedir. Yemin teklif edildikten sonra yemin edaya hazırlanan tarafa yeminden vazgeçip başka bir delil sunamaz.

Bir işlemin geçerliliği için iki tarafın iradesinin yeterli olmadığı hallerde, yemin teklif olunmaz. Senedin sahteliği iddiasını ispat edemeyen taraf, karşı tarafa sahtelik konusunda yemin teklif edemez Senette sahtecilik cezayı gerektiren fiildir.

Yemin davetiyesi bizzat karşı tarafa gönderilmeli. Yemin için davet edilen taraf, tayin edildiği gün ve saatte mahkemede geçerli bir sebebi olmaksızın bizzat bulunmaz yemin konusu vakıları ikrar etmiş sayılır.

Yemin teklif edilen taraf, çağrıldığı oturuma gelirse üç şekilde davranır:

Yemin edebilir.

Yeminden kaçınabilir

Yemini iade eder.

Yemin teklif eden taraf ise yemini edaya hazır olduğunu bildirdikten sonra diğer taraf teklifinden vazgeçerek  başka delile dayanamaz. Görevsiz Mahkemede edilen yemin görevli Mahkemede de geçerlidir. Yalan yere yemin etmiş olduğu ileri sürülmez ancak Cumhuriyet Başsavcılığında suç duyurusunda bulunabilir. Yalan yere yemin etmek suçtur.

Yemini eda etmekten kaçınma; 1- Taraf yemin etmeyeceğini açıkça bildirirse yemin etmekten kaçınmış olur. 2- Taraf yemin için kendisine soruları soruları cevapsız bırakır, yani susar. Böylece hem yemin etmez hem de yemini onu teklif edene yemini iade etmekten kaçınmış olur. 3- Yemin konusu vakıa hakkında bilgisi olmadığını bildirirse gene yemini eda etmekten kaçınmış olur. Yemin konusunu oluşturan vakıa hakkında bilgisi olmadığını bildirirse gene yemini eda etmekten kaçınmış olur. Yemin konusunu oluşturan vakıa her iki tarafın değil , yalnızca kendisine yemin teklif edilen tarafın şahsından kaynaklanmıyorsa yemin iade edilmez.

Yemin edecek olan taraf ergin olmayan veya kısıtlı bir kişi ise onun adına yapılmış bir işleme ilişkin vakıaların ispatı için yemin yasal temsilci tarafından eda olunabilir.

Yemin Mahkeme huzurunda eda olur.

Yemin edecek taraf yemin konusunun yeterli açıklıkta olmadığını ileri sürerse , hakim karşı tarafın görüşünü aldıktan sonra derhal bu konuda da kararını verir.

HMK Madde 233

(1) Yemin, mahkeme huzurunda eda olunur.

(2) Hâkim, yeminin icrasından önce yemin edecek kimseye, hangi konuda yemin edeceğini açıklar, yeminin anlam ve önemini anlatır ve yalan yere yemin etmesi hâlinde cezalandırılacağı hususunda dikkatini çeker.

(3) Yemin edecek kimse, yemin konusunun yeterli açıklıkta olmadığını ileri sürerse; hâkim, karşı tarafın görüşünü aldıktan sonra derhâl bu konuda kararını verir.

(4) Sonra “Size sorulan sorular hakkında, gerçeğe uygun cevap vereceğinize ve hiçbir şey saklamayacağınıza namusunuz, şerefiniz ve kutsal saydığınız bütün inanç ve değerler üzerine yemin eder misiniz?” diye sorar. O kimse de “Bana sorulan sorular hakkında gerçeğe uygun cevap vereceğime ve hiçbir şey saklamayacağıma namusum, şerefim ve kutsal saydığım bütün inanç ve değerlerim üzerine yemin ediyorum.” demekle yemin eda edilmiş sayılır.

(5) Yemin eda edilirken, hâkim de dâhil olmak üzere hazır bulunan herkes ayağa kalkar.