Uyuşturucu Veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti

(YÜR. TAR.: 01.06.2005)

MADDE 188 – (1) Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, (DEĞİŞİK İBARE RGT: 28.06.2014 RG NO: 29044 KANUN NO: 6545/66) (KOD 1) yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve (EKLENMİŞ İBARE RGT: 25.08.2017 RG NO: 30165 KHK NO: 694/137; EKLENMİŞ İBARE RGT: 08.03.2018 RG NO: 30354 MÜKERRER KANUN NO: 7078/132) ikibin günden yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. (AĞIR CEZA MAHK.)

Birinci fıkradaki imal etmekten anlamamız gereken, üretmektir. Üretimin tamamlanmış olması gerekmektedir. Eğer üretime başlanmış ancak tamamlanamamışsa suç teşebbüs aşamasında kaldığını kabul etmemiz gerekiyor. Ülkeye sokmaktan bahsedilmek istenilen ise ithal etmektedir. Maddeleri ülke içerisine ithal etme yolu ile sokulması bu suçun kapsamında olduğu gibi gümrük kapılarından usulüne uygun olmayarak, kaçak yollar ile ülkeye sokulması hallerinde de bu fiilin gerçekleştiğini kabulü gerekir. İhraç etmek ise hepimizin bildiği üzere başka ülkelere göndermek üzere ülkeden çıkarılmasıdır.

(2) Uyuşturucu veya uyarıcı madde ihracı fiilinin diğer ülke açısından ithal olarak nitelendirilmesi dolayısıyla bu ülkede yapılan yargılama sonucunda hükmolunan cezanın infaz edilen kısmı, Türkiye’de uyuşturucu veya uyarıcı madde ihracı dolayısıyla yapılacak yargılama sonucunda hükmolunan cezadan mahsup edilir.

Bu madde uyarınca faile bir ceza verilmiş ise o halde Türkiye’de cezalandırma aşamasında mahsup uygulanacağından bahsedilmektedir. Bir kimse bu maddeleri ihraç etmiş ise bir başka ülkeye de ithal etmiş bulunmaktadır. Bir kimse Türkiye’den bir başka ülkeye uyuşturucu veya uyarıca maddeleri ihraç etmiş, ihraç nedeni ile yargılanmış ve ceza almışsa bu fail bir başka ülkeye uyuşturucu veya uyarıcı madde ithal etmekten de yargılanmış ve ceza almış, infaz edilmiş ise Türkiye’de aynı faile söz edilen uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ihraç etmesi nedeni ile verilecek cezadan ki mahsup edilecektir.

(3) Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, (EKLENMİŞ İBARE RGT: 08.07.2005 RG NO: 25869 KANUN NO: 5377/22) sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, (DEĞİŞİK İBARE RGT: 28.06.2014 RG NO: 29044 KANUN NO: 6545/66) (KOD 1) on yıldan az olmamak üzere hapis ve (EKLENMİŞ İBARE RGT: 25.08.2017 RG NO: 30165 KHK NO: 694/137; EKLENMİŞ İBARE RGT: 08.03.2018 RG NO: 30354 MÜKERRER KANUN NO: 7078/132) bin günden yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. (AĞIR CEZA MAHK.) (EKLENMİŞ CÜMLE RGT: 28.06.2014 RG NO: 29044 KANUN NO: 6545/66) Ancak, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması hâlinde, veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası on beş yıldan az olamaz.

Bu maddede de sayılan seçimlik hareketlerden satmak veya satışa arz etmek fiillerindeki temel amaç bir menfaat elde etmek, kazanç sağmaktır. Parasız bu maddelerin devredilmesi de cezalandırmayı gerektirecektir. Bu uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin bir yerden başka bir yere götürülmesi sevk edilmesi anlamına gelmektedir. Depolanması veya nakletmesi herhangi bir kazanç gayesi olmasa dahi cezalandırmayı gerektirir.

Aynı maddeleri satın alan, bulunduran veya devralan da cezalandırılmalıdır. Ancak buradaki satın alma, bulundurma ve devralma amaçlarının parasal bir kazanç elde etmek amacı taşıması gerekmektedir. Uyuşturucu kullanan birinin , kendisine sağlanacak belirli oranlarda bu fiilleri gerçekleştirmesinde suçun işlenip işlenmediğinin değerlendirilmesi, tartışılması gerekir.

Birden fazla hareket birlikte gerçekleştirildiğin tek suç oluşur. Bir kişi söz konusu maddeleri hem bulundurabilir, sevk edebilir , satabilir ancak tek suçun gerçekleştiği kabulü gerekir. Uyuşturucu madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması durumunda veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası 15 yıldan az olamaz.

(DEĞİŞİK FIKRA RGT: 04.04.2015 RG NO: 29316 KANUN NO: 6638/11) (KOD 2)

(4) a) Yukarıdaki fıkralarda belirtilen uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfin olması,

Bu maddelerin daha fazla zarar veriyor olması nedeni ile ağırlaştırıcı sebep olarak sayılmıştır.

b) Üçüncü fıkradaki fiillerin; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askeri ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi,

halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Bu maddede dikkat edilmesi gereken ” gibi ” kelimesidir. Yani kanun maddesi fıkrasında sayılan bu yerler ile sınırlandırma getirilmemiş, bu kurum ve yerlerle aynı özelliklere sahip yerler ve kurumlarda da TCK 191. Maddesi işlendiğinde , ağırlaştırıcı neden uygulanacaktır.

(DEĞİŞİK FIKRA RGT: 28.06.2014 RG NO: 29044 KANUN NO: 6545/66) (KOD 1)

(5) Yukarıdaki fıkralarda gösterilen suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

İştirak hükümleri dikkate alındığında , bu suça iştirak eden ve sıfatı ne olursa olsun asli fail veya azmettiren, bu hükümde belirtildiği üzere fail olarak cezalandırılacaktır. Bu fıkra gereğince suçun üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde ceza yarı oranında arttırılacaktır. Eğer suç işlemek için kurulmuş bir örgütün faaliyeti kapsamında bu suç işlenmiş ise o halde verilecek ceza da bir kat arttırılacaktır.

(6) Üretimi resmi makamların iznine veya satışı yetkili tabip tarafından düzenlenen reçeteye bağlı olan ve uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran her türlü madde açısından da yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanır. (EKLENMİŞ İBARE RGT: 08.07.2005 RG NO: 25869 KANUN NO: 5377/22) Ancak, verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.

Uyuşturucu olmayan ama uyuşturucu maddelerin etkilerini gösteren maddeler de bu fıkra kapsamında suçun konusunu oluşturmaktadır. Uyuşturucu etkisi gösteren maddeler ancak resmi makamların izni ile üretilebilmektedir ve yine ancak hekimler tarafından düzenlenen reçeteler ile satılabilmektedir. Yapılan değişiklikler ile 188. Maddenin diğer fıkralarında belirtilen maddelerden daha az zararlı ve tehlikeli olması nedeni ile verilecek cezalarda hakimin takdirine bağlı olarak yarı oranında indirilebilir.

(7) Uyuşturucu veya uyarıcı etki doğurmamakla birlikte, uyuşturucu veya uyarıcı madde üretiminde kullanılan ve ithal veya imali resmi makamların iznine bağlı olan maddeyi ülkeye ithal eden, imal eden, satan, satın alan, (EKLENMİŞ İBARE RGT: 08.07.2005 RG NO: 25869 KANUN NO: 5377/22) sevk eden, nakleden, depolayan veya ihraç eden kişi, (DEĞİŞİK İBARE RGT: 28.06.2014 RG NO: 29044 KANUN NO: 6545/66) (KOD 1) sekiz yıldan az olmamak üzere hapis ve (EKLENMİŞ İBARE RGT: 25.08.2017 RG NO: 30165 KHK NO: 694/137; EKLENMİŞ İBARE RGT: 08.03.2018 RG NO: 30354 MÜKERRER KANUN NO: 7078/132) bin günden yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. (ASLİYE CEZA MAHK.)

Uyuşturucu etkisini göstermese de uyuşturucu madde yapımında kullanılan maddelerinde fıkrada belirtilen seçimlik hareketlerden birinin gerçekleşmesi ile bu fıkra uyarınca cezalandırma yapılmaktadır. Bu maddelerin ithal ve imali resmi makamların iznine bağlıdır.

(8) Bu maddede tanımlanan suçların tabip, diş tabibi, eczacı, kimyager, veteriner, sağlık memuru, laborant, ebe, hemşire, diş teknisyeni, hastabakıcı, sağlık hizmeti veren, kimyacılıkla veya ecza ticareti ile iştigal eden kişi tarafından işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Bu fıkra sayma yöntemi ile sınırlandırılmıştır. Yani meslek grupları daraltılmış ve sınırlandırılmıştır. Fıkrada sayılmayan meslek grubu yorum gereğince bu fıkra uyarınca cezalandırılmaz.

T.C. YARGITAY10. Ceza DairesiEsas No: 2020/20022Karar No: 2021/8043Karar Tarihi: 23.06.2021
“10/03/2018 tarihinde sanıktan uyuşturucu madde aldığı iddia edilen tanıklar … ve Ç. A..’un kovuşturma
aşamasında beyanlarının alınmadığı, soruşturma aşamasında ise uyuşturucu maddeleri sanıktan aldıklarına ilişkin herhangi bir beyanlarının bulunmadığının anlaşılması karşısında tanıklar dinlenilerek, üzerlerinde yakalanan uyuşturucu maddeleri sanıktan alıp almadıklarının sorulmasından sonra sanığın hukuki durumunun tartışılıp değerlendirilmesi gerektiğinin gözetilmemesi sanığın 11/03/2018 ve 28/04/2018 tarihli eylemleri nedeni ile zincirleme olarak uyuşturucu madde ticareti yaptığının sabit olması, karşı temyiz bulunmaması ve alt sınırdan zincirleme suç artırımı yapılmış olması nedeni ile sonuca etkili görülmediğinden bozma nedeni yapılmamıştır…”

T.C.YARGITAY10. Ceza DairesiEsas No: 2020/20144Karar No: 2021/8016Karar Tarihi: 23.06.2021
“TCK’nın 188/5. maddesinin uygulanması açısından; faillerin bir suçu işleme hususunda, suçun
işlenmesinden önce veya işlendiği sırada ortak bir irade ile hareket etmeleri ve suçun icrasında
doğrudan doğruya etkili olan hareketleri birlikte gerçekleştirmeleri, suçun üç veya daha fazla kişi
tarafından birlikte işlenmesi nitelikli halinin oluşabilmesi için faillerin, TCK’nın 188/3. maddesinin 3.
fıkrasında sayılan “satan, satın alan, nakleden…” şeklindeki seçimlik hareketlerden birini müşterek fail
olarak birlikte işlemeleri ve eylem birlikteliği içerisinde aynı yönde hareket etmeleri gerektiği, somut
olayda; sanık …’in Murat’tan aldığı maddeyi …’ın evinde sakladığı, Murat’ın ise bir kısmını Evren’e
verdiği maddeyi Fatih’in evinde sakladığı, dolayısıyla üç veya daha fazla kişinin müştereken fail
olarak aynı yönde hareket etme yasal şartı oluşmadığından, TCK’nın 188/5. maddesinin uygulanması
gerektiği yönündeki tebliğname görüşüne iştirak edilmemiştir…”

T.C.YARGITAY10. Ceza DairesiEsas No: 2018/39Karar No: 2021/5233Karar Tarihi: 28.04.2021
“…Sanığın uyuşturucu madde sattığı ve hakkında kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan
ayrı işlem yapılan …’nun yaşının 18 yaşını bitirmeye çok yakın olması karşısında doğum tutanağı ve vukuatlı nüfus kaydının getirtilerek, hastane veya bir sağlık kurumunda doğmadığının anlaşılması halinde yaşının tespiti, Tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre sanık hakkında TCK’nın 188. maddesinin 3.fıkrasının son cümlesinin uygulanıp uygulanmayacağının tartışılması gerektiği gözetilmeden, eksikaraştırma ile hüküm kurulması,2- Hükümden önce 24.11.2015 tarih ve 29542 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girenAnayasa Mahkemesinin 08.10.2015 tarihli, 2014/140 esas ve 2015/85 sayılı kararı ile, 5237 sayılıTCK’nın 53. maddesinin bazı hükümlerinin iptal edilmesi nedeniyle, bu maddenin uygulanmasıaçısından, bu hususun gözetilmemesi,Sonuç: Yasaya aykırı, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan, re’sen detemyize tabi olan hükmün BOZULMASINA, 28/04/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi..”

T.C.YARGITAY10. Ceza DairesiEsas No: 2020/2404Karar No: 2021/4270Karar Tarihi: 05.04.2021 “Uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran” bir madde olup olmadığı konusunda Adli TıpKurumu 5. İhtisas Kurulundan rapor alınması,b) Üretiminin resmi makamların iznine veya satışının yetkili tabip tarafından düzenlenen reçeteye bağlıolup olmadığının, Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğünden sorulması, sonucuna göreeyleminin TCK’nın 188/6. maddesinde düzenlenen “uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuranmaddenin ticaretini yapma” suçunu oluşturup oluşturmadığının tartışılarak, sanığın hukuki durumununbelirlenmesi gerekirken, eksik araştırma ile hüküm kurulması,2- Kabule göre de; “1” numaralı bozma nedenine göre alınacak rapor neticesinde pregabalin etken
maddesini içeren kapsüllerin uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğurduğunun belirlenmesidurumunda; sadece “uyuşturucu madde ticareti yapma” suçunun konusunu oluşturabileceği, bumaddelerin “kullanmak amacıyla bulundurulmasının” suç oluşturmayacağı dikkate alınarak, haplarıkullandığını beyan eden ve savunmasının aksine atılı suçu işlediğine ilişkin kesin ve yeterli delilbulunmayan sanığın beraati yerine mahkûmiyetine karar verilmesi,

• Web sitesi içerisindeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Avukat Sevin Özşeker Karabudak’a ve Av. Derin Özşeker ‘e  aittir. Bu web sitesindeki makale ve içeriklerin izinsiz olarak başka sev sitelerinde paylaşılması ve kullanılması halinde  hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Yazılar bilgi vermek amacı ile paylaşılmakta olup konu ile ilgili  avukattan ofisinden danışmanlık alınması gerekmektedir. Her konu kendi içerisinde farklıdır. Ayrıntılı bilgi için 0530 434 48 48 – 0536 930 52 60