BODRUM İCRA AVUKATI
KIYMETLİ EVRAK “HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA AYKIRILIK”
Senedin senetle ispatı gereği HMK 200 maddesinde düzenlenmiştir.
HMK MADDE 200 – (1) Bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan hukuki işlemlerin, yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri ikibinbeşyüz Türk Lirasını geçtiği takdirde senetle ispat olunması gerekir. Bu hukuki işlemlerin miktar veya değeri ödeme veya borçtan kurtarma gibi bir nedenle ikibinbeşyüz Türk Lirasından aşağı düşse bile senetsiz ispat olunamaz.
Bu nedenle kambiyo senedi düzenlendiğinde senedin hükümden düşmesi için tanık dinletilmek istenilmektedir. Ancak kambiyo senetleri güçlü senetler olması nedeniyle ancak senetle ispatı mümkün belgelerdir.
Senedin hayatın olağan akışına aykırı düzenlendiği bu nedenle hükümsüz olduğuna ilişkin iddialar ile açılan davalarda “hayatın olağan akışına aykırılık” olgusunun yanlış ve geniş yorumlandığı görülmektedir.
Şayet kambiyo senedi düzenleyen keşidecinin hileye uğradığı, dolandırıldığı iddiası söz konusu ise o halde öncelikle Cumhuriyet Savcısına başvurarak ceza yargılaması için gerekli adımları atması gerekmektedir. Hukuk Mahkemeleri Ceza Yargılamasının neticelenmesini beklemek zorundadır. Şayet ceza yargılaması sonucunda keşideci iddiasını ispat etmiş olur ise o halde hukuk mahkemeleri de davanın esasında hüküm kurarken bu hususu dikkate alacaklardır.
Ancak sırf keşidecinin yaşının büyük yani yaşlı olması, bu senedi düzenlemesinin keşidecinin mali, sosyal ekonomik durumunun buna elverişli olmaması, ya da senedin ticari defterlere işlenmediği gibi gerekçelerle kambiyo senedinin hükümsüz olacağı gibi savunmalar hukuk mahkemelerinde dinlenmemektedir.
Kaldı ki tanık dinletme hususunda istisnai olarak irade sakatlığı ve irade fesatlığı iddiaları yönünde mümkün olup hukuk mahkemeleri tanıkların beyanlarında somutluk aramaktadır. Yani tanıklar irade fesatlığını beyanlarında somutlaştırmaları gerekmektedir.
İstisnai Kararlardır ;
HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA AYKIRILIĞA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI
YASA HÜKÜMLERİ GÖZARDI EDİLMEK SURETİYLE, BU DURUMUN MADDİ HATA VE AŞIRI ŞEKİLCİLİK OLARAK NİTELENDİRİLMESİ VE HUKUKİ YÖNDEN AĞIR HAK KAYBINA YOL AÇACAĞINDAN BAHİSLE SUBJEKTİF VE FARAZİ GEREKÇEYLE HÜKÜM KURULMASI
Dava konusu bononun bedel hanesinde ”212.000 TL” yazılı iken, yazı ile bedel hanesinde ”ikiyüzoniki”
yazması sonucu rakamla yazılı bedel hanesi arasında farklılık oluşmuştur. Bu durumda yazı ile yazılan
bölümün bononun bedeli olarak kabulü mülga 6762 sayılı TTK’nın 588. maddesi hükmü gereğidir. Hal
böyle olunca mahkemece yukarıda açıklanan hususlar ve yasa maddesi gereği bir karar verilmesi
gerekirken, yasa hükümleri gözardı edilmek suretiyle, bu durumun maddi hata ve aşırı şekilcilik olarak
nitelendirilmesi ve hukuki yönden ağır hak kaybına yol açacağından bahisle subjektif ve farazi
gerekçeyle yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
T.C.YARGITAY11. Hukuk DairesiEsas No: 2020/3137Karar No: 2021/4103Karar Tarihi: 26-04-2021
YTL KULLANIMINDAN VAZGEÇİLEREK YENİDEN
TL İBARESİNE GEÇİLMESİ – SENETTEKİ YAZI İLE GÖSTERİLEN BEDELİN
RAKAMLA GÖSTERİLEN BEDELDEN BİN KAT FAZLA OLDUĞU –
Dava konusu bononun keşidecisi davacı …, lehdarı davalı … O. olup, 28.11.2009 tanzim tarihli olduğu,
vade tarihinin yazılı olmadığı, veriliş nedeninin ”nakden” olduğu, rakamla bedel hanesinde ”900 TL”,
yazıyla bedel hanesinde ise ”dokuz yüz bin lira” yazılı olduğu dosya içerisinde bulunan bono
fotokopisinden anlaşılmaktadır….
“Dosya kapsamı itibariyle taraflar arasındaki maddi ve hukuki olguların gerçekleşme biçimi, kambiyo hukuku
ilkeleri ve hayatın olağan akışı kavramı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davaya konu kambiyo
senedinin alacaklı ve borçlu dışında…adlı bir şahıs tarafından düzenlendiği, senedin rakam ve yazı ile
yazılan bedelleri ile alacaklı ve borçlu isimlerinin tek bir seferde bu şahıs tarafından yazıldığı, senette
herhangi bir tahrifat bulunmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir. Ancak
davalının, bankadan kredi çekmek suretiyle kendisinden toplam …TL bedel ile daire satın alan
davacıya …TL gibi davacının mali durumu ile izah edilemeyecek yüksek meblağı herhangi bir teminat
olmaksızın elden verdiği iddiasının hayatın olağan akışına (genel hayat tecrübelerine) aykırı olduğu,
hayatın olağan akışına dayanan kişinin, artık iddiasını ispatla yükümlü olmadığı, senedin tanzim
edildiği 2009 tarihi itibariyle …TL miktarında bir paranın genellikle banka aracılığıyla el değiştirdiği,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun ve bu kapsamda çıkarılan
Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 01.01.2009 tarihinden itibaren YTL kullanımından vazgeçilerek
yeniden TL ibaresine geçildiği, bu nedenle senetteki bedelin tanzimi sırasında kavram karışıklığı
nedeniyle senetteki yazı ile gösterilen bedelin, rakamla gösterilen bedelden bin kat fazla olduğu
dikkate alındığında mahkemece eldeki menfi tespit davasının kabulüne yönelik önceki kararda
direnilmesi yerindedir.”
T.C.YARGITAY. Hukuk Genel KuruluEsas No: 2017/19-827Karar No: 2019/689Karar Tarihi: 18-06-2019
BİLE BİLE BORÇLU ZARARINA İKTİSAP _İSPAT
İlk derece mahkemesince, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davacının gayrimenkul satış
sözleşmesi kapsamında bonoyu davalı …’e verdiği ve bono bedelini ödemiş olması nedeniyle davalı …Gayrimenkulün bonoyu davacıya iade borcu altına girdiği ancak bononun iade edilmemesi nedeniyle
davacının uğramış olduğu zararı yani ödemek zorunda kaldığı miktarı karşılamak yükümlülüğü altında
olduğu, diğer davalı yönünden ise; dava dışı bankanın takibe konu bonoyu kargoya verdiği ve bu
kargonun çalındığı, davalı Ö*** K***’nun söz konusu bonoyu hangi ticari ilişki kapsamında aldığını
dosyaya yansıtamadığı, kötü niyet hususunun her türlü delille ispat edilebileceği, Vergi Dairesinin
cevabi yazısına göre davalı Ö*** K***”nun 31.01.2016 tarihinde terk işleminin yapıldığı, davalı
şirket temsilcisi ve davalı şirket adına UYAP’ta yapılan incelemede benzer mahiyette birçok dosyasının
bulunduğu, kargodan çalınan diğer çek ve bonoların da bir şekilde davalı şirkette toplandığı, bunun
hayatın olağan akışına uygun olmadığı, nitekim dava konusu bonoyla birlikte çalınan diğer çeklerin de
davalının eline geçtiği ve bu bonolardan dolayı da davalı şirketin Konya 8. İcra Müdürlüğü’nün ***
ve 1***nolu dosyalar üzerinden takip başlattığı dolayısıyla bu işin hayatın olağan akışına uygun
olmadığı, Türkiye’nin çeşitli yerlerinde kaybolan çek veya bonoların davalı şirketin eline geçmesinin
tesadüfi kabul edilmediği ve davalı şirketin kötü niyetli olduğu sonucuna varıldığı, yargılama sürecinde
davacı tarafın icra dosyasına haciz baskısı altında 102.001,50 TL ödeme yapmış olması nedeniyle
davanın istirdada dönüştüğü gerekçesiyle davanın kabulüne, davacı tarafın Konya 8. İcra
Müdürlüğü’nün 2015/***esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu toplam 102.001,50 TL’nin
davalılardan müştereken ve müteselsilen istirdadı ile davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
Karara karşı davalı Ö*** K***’Nakliyat ve Lojistik Ltd. Şti. vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi’nce; davalı …… A.Ş.’nin hırsızlık sonucu elinden çıktığını iddia ettiği 2 ayrı
senedi yine aynı ciro silsilesindeki şirketler ile davalıÖ*** K***’.. Ltd. Şti.’nin hamil olarak Konya
8. İcra Dairesi’nde 1***ve 1***esas sayılı dosyalar ile takip başlattığı ve davalı Ö*** K***’.. Ltd.
Şti. hakkında hırsızlık suçlarına konu çok sayıda çeki elinde bulundurması nedeniyle başlatılan ceza
soruşturmalarının bulunduğu ve birçok olayda hırsızlık yoluyla elden çıkan çekleri benzer ve farklı
cirantalardan ciro yoluyla devralıp, son hamil olarak farklı kişi veya şirketler aleyhine icra takiplerine
konu edildiği, bu durumda davalının, keşidecileri ve lehdar-cirantaları farklı olan çok sayıda hırsızlık
iddiasına konu çeki yeterli araştırmayı yapmadan iktisabında ağır kusurlu olduğu gerekçesiyle davalı
Ö*** K***’ Şti. vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi
uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
T.C.YARGITAY11. Hukuk DairesiEsas No: 2020/5570Karar No: 2021/4450Karar Tarihi: 26-05-2021
Web sitesi içerisindeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Avukat Sevin Özşeker Karabudak’a ve Av. Derin Özşeker ‘e aittir. Web Sitesi içerisinde paylaştığımız genel hukuki bilgiler ve yargıtay kararlarının kullanılması halinde oluşabilecek mağduriyetlerden tarafımız hiçbir sorumluluk almamaktadır. Bu web sitesindeki makale ve içeriklerin izinsiz olarak başka sev sitelerinde paylaşılması ve kullanılması halinde cezai işlem yapılacaktır. Yazılar bilgi vermek amacı ile paylaşılmakta olup konu ile ilgili avukattan ofisinden danışmanlık alınması gerekmektedir. Her konu kendi içerisinde farklıdır. Yazıların kullanılmasından kaynaklı mağduriyetten tarafımız sorumluluk almamaktadır. Hukuk büromuz Muğla İli Bodrum İlçesinde görev yapmaktadır. Genellikle Bodrum’daki uyuşmazlıklarla ilgili davalara bakılmaktadır. Bodrum Avukatları olarak Muğla Barosuna bağlı avukatlarız. Ayrıntılı bilgi için 0530 434 48 48 – 0536 930 52 60
Bodrum Avukat
Bodrum İcra Avukatı
