HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI VE HAPİS CEZASININ ERTELENMESİ

Bu yazımızda birbiriyle çok karıştırılan aslında birbirinden tamamen farklı olan iki kavramdan kısaca bahsedeceğiz. Bunlar; Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Hapis Cezasının Ertelenmesi.

 Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Cmk’nun 231. Maddesinde düzenlenen ve belli koşuların oluşması halinde hükmolunan cezanın hemen açıklanmamasını sağlayan, belirli bir denetim süresi içerisinde tekrar kasıtlı bir suç işlenmemesi ve yükümlülüklere uygun davranılması halinde  ceza kararının ortadan kaldırılmasını ve davanın düşmesine yol açan bir ceza kurumudur.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması CMK’nun 231. Maddesinin 5. Fıkrasında şu şekilde düzenlenmiştir’’ Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl(2) veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir. Uzlaşmaya ilişkin hükümler saklıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün sanık hakkında bir hukukî sonuç doğurmamasını ifade eder.’’

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Karar Verilebilmesi için ;

1-Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmamış olması gerekmektedir.

2-Hükmedilen Ceza 2 yıl ve daha az süreli hapis cezası olmalıdır.

3-Suçun kasten veya taksirle işlenmiş olması önemli değildir. Önemli olan ceza miktarıdır ve hükmedilen ceza 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası olmalıdır.

4-Mahkeme hapis cezası(2 yıl ve aşağısı) ve adli para cezası vermiş ise (aynı anda) hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verebilir.

5-Mahkeme doğrudan adli para cezası vermiş ise bu ceza hakkında da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir. Ancak  mahkeme önce hapis cezası vermiş ve sonrasında bu cezayı adli para cezasına dönüştürmüş ise bu halde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez. Yani adli para cezasına hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için ya doğrudan adli para cezası verilmiş olmalıdır yada hapis cezası ile birlikte adli para cezası verilmiş olmalıdır.

6- Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılması gerekir.

7- Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi gerekir.

8-Unutulmamalıdır ki; Sanığın kabul etmemesi hâlinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmez.

Denetim Süresi

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması halinde sanık 5 yıl süreyle denetime tabi tutulur. 18 yaşından küçük çocuklar için denetim süresi 3 yıldır. Denetim süresi içinde, kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez.

Denetim Süresi İçerisinde Kasıtlı Bir Suç İşlenmez İse;(CMK 231. MADDE 10.FI

Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenmediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde, açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verilir.

Denetim Süresi İçerisinde Bir Suç İşlenirse;(CMK 231.MADDE 11.FIKRA)

Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlemesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar. Denetim süresi içerisinde suç işlenmesi halinde suç işleyen sanık hakkında daha önce verilen ceza seçenek yaptırımlara çevrilemez ertelenemez.

Denetim süresi içinde yeniden suç işlenmesi halinde, işlendiği iddia edilen ikinci suçun mahkumiyetle kesinleşmesinden sonra işlenen ilk suç nedeniyle verilen HAGB kararı açıklanabilir.

HAPİS CEZASININ ERTELENMESİ(TCK 51)

Hapis Cezasının Ertelenmesi TCK’nun 51. Maddesinde düzenlenmiş olup bir infaz kurumudur. Hapis Cezasının Ertelenmesi TCK’nun 51. Maddesinin 1.fıkrasında ‘’ İşlediği suçtan dolayı iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilen kişinin cezası ertelenebilir. Bu sürenin üst sınırı, fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş olan kişiler bakımından üç yıldır…’’ şeklinde düzenlenmiştir.

Burada bir mahkûmiyet hükmü vardır ancak bunun infazı hapiste değil dışarıda gerçekleşmektedir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasından farkı da budur. Hükmün Açıklanmasının geri bırakılmasında henüz açıklanan bir hüküm yoktur, bir denetim süresine tabidir. Hapis Cezasının Ertelenmesinde ise mahkûmiyet kararı yani açıklanan bir hüküm vardır.

Hapis Cezasının Ertelenmesine Karar Verilmesinin Koşulları

1-İşlediği Suçran dolayı ik yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilecek

2-Daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı 3 aydan fazla hapis cezasına mahkûm edilmemiş olacak

3- Suçu işledikten sonra yargılama sürecinde gösterdiği pişmanlık dolayısıyla tekrar suç işlemeyeceği konusunda mahkemede bir kanaatin oluşması gerekir.

Denetim Süresi

Cezası ertelenen hükümlü hakkında, bir yıldan az, üç yıldan fazla olmamak üzere, bir denetim süresi belirlenir. Bu sürenin alt sınırı, mahkûm olunan ceza süresinden az olamaz.

BİLGİ: Ne şekilde verilmiş olursa olsun hakkında adli para cezası verilen sanık hiçbir şekilde ceza erteleme kurumundan faydalanmaz.

Hükümlünün denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi halinde;

Hükümlünün denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi halinde; ertelenen cezanın kısmen veya tamamen infaz kurumunda çektirilmesine infaz hâkimliğince karar verilir.

Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirildiği takdirde;

Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır.

Web sitesi içerisindeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Avukat Derin Özşeker ‘e ve  Avukat Sevin Özşeker Karabudak’a aittir. Bu web sitesindeki makale ve içeriklerin izinsiz olarak başka sev sitelerinde paylaşılması ve kullanılması halinde  hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Yazılar bilgi vermek amacı ile paylaşılmakta olup konu ile ilgili  avukattan ofisinden danışmanlık alınması gerekmektedir. Her konu kendi içerisinde farklıdır. Ayrıntılı bilgi için 0530 434 48 48 – 0536 930 52 60